Kur yükselişiyle artan maliyetlerle boğuşan yayın dünyası şimdi de kargoya gelen zamla mücadele ediyor. KARAR’a konuşan Ötüken Neşriyat’tan Ertuğrul Alpay “Kültür kitabı satışları yüzde 30 azalır. Küçük ölçekli yayınevleri kapanabilir”, Mana Yayınları’ndan Latif Kınataş “Sübvansiyon çağrılarının ötesinde adımlar atılmazsa matbuatın tükenişini izleriz”, Kırmızı Kedi Yayınevi’nden Masum Gök “Hükümetin PTT kargo üzerinden bir çalışma başlatması lazım” diyor.
SALİHA SULTAN/KARAR
Dövizdeki kur yükselişinin ardından yayın dünyasında dergiler, kitaplar basılamaz hale geldi. Yayıncılar artan baskı maliyetlerinin yanı sıra diğer fatura, kira gibi mutfak masraflarında da karşılaştıkları fahiş zamlara rağmen, bu zamları aynı oranda ürünlerine yansıtamıyor. Hal böyle olunca, aynı zamlardan mağdur olan okura makul fiyatlarla kitap sunabilmek için kardan zarar etme yoluna giden birçok yayınevi kapanma tehlikesiyle karşı karşıya.
Baskı maliyetlerinde sübvansiyon bekleyen yayın dünyası kargo bedeline gelen yüzde 50’yi bulan zamların ardından ise yeni bir açmazın içinde. Okurlar ise bütün bunlara rağmen yayıncıların kitaba zam yapmasına tepki gösteriyor, üstüne bir de yüksek kargo bedeli ödemek istemiyor. Kültür dünyasında yaklaşan kuraklığa dikkati çeken Türkiye Yayıncılar Birliği sektörün girdiği darboğazdan çıkabilmesi için aylardır hükümete destek çağrısında bulunuyor.
250’den fazla bağımsız kitapçı ise geçtiğimiz hafta ortak bir bildiri yayınlayarak “Kitabevlerinin lojistik operasyonlarında, kargo işlemlerinde belirli indirim ve kolaylıklar yapılmasını talep ediyor, kargo firmalarıyla ortak projeler üretmek için çağrıda bulunuyoruz” açıklaması yaptı. Yayın dünyasından yükselen bu seslere rağmen hükümetten ise çözüme yönelik bir adım henüz gelmedi.
KARAR’ın, kargo bedellerindeki artışın ardından geçtiğimiz hafta edebiyat dergilerini bekleyen tehlikeye dikkat çektiği ‘Bağımsız dergiler krizin yükünü taşıyamıyor’ haberi büyük ses getirmişti. Bugün de konuya kargo bedellerindeki artışın yayınevlerine etkisiyle devam ediyoruz. Yayınevi temsilcileri yaşanan vahim tabloyu KARAR’a anlattı ve bir kez daha devlete çözüm çağrısında bulundu.
SATIŞLAR YÜZDE 30 AZALIR, KÜÇÜK YAYINEVLERİ KAPANIR
Ötüken Neşriyat’tan Ertuğrul Alpay:
2021 yılında zaten ciddi artışlarla karşılaşmıştık. Kargo şirketleri, yoğun kampanya dönemlerinde yaşadıkları sıkıntıların bir sonucu olarak 2021’de ciddi oranlarda zam yaptılar. Geçen yıl birçok yayınevi maliyetlerindeki artışları müşterilerine yansıtamayarak kendisi karşıladı. Kargo maliyetleri de maliyet artış kalemlerimizden biri olarak kaldı ve kârımızı eritmek zorunda kaldık. Biz 2022 yılı anlaşmalarını bu acı tecrübe ile henüz ciddi zamlar gelmeden yaptık. Akaryakıt ve enflasyonun kargo fiyatlarına asıl etkisi bir sonraki anlaşma döneminde daha net görülecektir. Bu da 2022 yılının ikinci yarısına denk gelecektir. Artık mecburen maliyetlerimizdeki artışları kitap fiyatlarına yansıtmak zorunda kalıyoruz.
Sürat ve Aras Kargo ile aktif çalışıyoruz. En küçük paket için KDV dahil 15,5/16,90 TL ve en büyük (Koli) 48 TL kargo ödemesi yapıyoruz. Özellikle e-ticaret açısından kargolar yayınevlerinin kâr ortağı gibi görünüyor. Meslek birliklerinin indirim, destek çağrıları tabii ki çok kıymetli. Karşılık bulur mu bilemiyorum ama sübvansiyon çağrıları yerine geçtiğimiz ekim ayında Sayın Emine Erdoğan’ın açıklamış olduğu ‘Kütüphanesiz Okul Kalmayacak’ projesinin genişletilerek, Cumhurbaşkanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın katkılarıyla okullardan yayınevlerine gelen kitap bağışı talepleri yerine indirimli alarak kitap alımı yapılması ve okullara dağıtılması hem eğitim ve kültür hayatımız hem de sektörümüz için çok daha etkili bir destek olacaktır.
Artan fiyatlar ve okurların alım gücünün de bir yandan düşmesiyle birlikte özellikle kültür kitabı satışlarının bu yıl yüzde 30 azalacağını düşünüyorum. Ne yazık ki bu aynı zamanda küçük ölçekli yayınevlerinin kapanması anlamına gelebilir.
ADIM ATILMAZSA MATBUATIN TÜKENİŞİNİ İZLERİZ
Mana Yayınları'ndan Latif Kınataş:
Kargo fiyatlarındaki artışlar, sektördeki her yayınevi gibi bizi de zorlamakta. Mana Yayınları olarak PTT kargo ile çalışıyoruz ve üyesi olduğumuz Türkiye Basın Yayın Meslek Birliği ile yapılan sözleşmeli tarife üzerinden gönderiyoruz. Ancak bu indirimli tarife dahi yüksek. En hafif (0-1 kg) gönderi bedeli 9.60 TL. Yukarısı, ağırlık ve mesafeye göre 25, 30...TL’ye gidiyor.
Sadece bu kadar değil; koli fiyatları da 5-6 Liradan 16-17 Liraya yükseldi. Yaklaşık 3 kat artan kağıt fiyatları ve baskı maliyetleri yayıncılığı zaten sekteye uğratmışken kargo vb. sabit giderlerdeki bu artışlar da tuz biber olmakta. Bu konuda meslek birliklerinin sübvansiyon çağrılarının ötesinde adımlar atılmaz ise kültürel üretimin vazgeçilmezi matbuatın tükenişini izleriz.
Yayın dünyasındaki bu krizi hafifletmek için acil olarak atılması gereken, siyasisi yetkililer ve PTT idaresi ile doğrudan temasa geçilerek kültür taşımacılığında kar amacı güdülmemesi gerektiğinin vurgulu şekilde konuşulması lazım.
HÜKÜMET YAYINCILAR İÇİN HAREKETE GEÇMELİ
Kırmızı Kedi Yayınları'ndan Masum Gök:
Matbaa ve kağıt fiyatlarında yaşanan anormal artış yayıncılık dünyasını çok olumsuz etkiliyorken, kargo ücretlerinde de büyük fiyat artışları meydana geldi. Birçok yayınevi, kağıt fiyatlarındaki artış nedeniyle kitap baskı adetlerini düşürürken, şimdi de kargo fiyatlarında yaşanan artışla yeni yayımlanan kitabın dağıtım sorunuyla karşı karşıya.
Biz yayınevi olarak kitabı, dağıtım şirketleri, kitapevleri ve online kitapçılara hızlı bir şekilde ulaştırmak için belli başlı bütün kargo şirketleri ile çalışıyoruz. Kargo fiyatlarındaki artış nedeniyle birçok yayıncı gibi biz de kitap dağıtımında çok dikkatli davranıyoruz. Bu sorunun çözülmesi için hükümetin PTT kargo üzerinden bir çalışma başlatması lazım.
Nasıl bir çalışma yapabilir sorusuna da şöyle cevap verebiliriz: PTT kargo ile çalışacak yayıncılara ciddi indirimler yapılmalıdır. Ayrıca PTT kargo ile yapılacak gönderimleri kolaylaştırmak için özel kargo şirketlerinin verdiği hizmetlerin aynısı sunulmalıdır.
DÜZENLİ OKUR SEPETTEKİ ‘ÜCRETSİZ GÖNDERİM LİMİTİ’NE TAKILDI
Lejand Kitap'tan Şener Boztaş:
Geçen senenin ocak ayıyla kıyaslarsak kargo ücreti yüzde 80 arttı. Yaklaşık 128 sayfalık bir kitabın üzeri fiyatına denk bir rakam bu… Ki bu indirim sözleşmeli rakam. Bu durum da okur için tekil kitap almanın bizim için de göndermenin neredeyse imkansız hale gelmesi demek. Bu sebeple kitap fiyatlarına yüzde 70-80 oranında zam yapmak zorunda kaldık. Bunun içinde elbette kargoya gelen zammın da payı da var.
Düzenli kitap alan okurlar ise, online alışverişte tek kitap almak yerine sepette biriktirip kargo ücretsiz limitine ulaşmayı bekliyor. Değilse vazgeçiyor kitabı almaktan… Online satış siteleri de kargo bedava limitlerini yükseltiyor. Bütün bu faktörler kitap satışlarını olumsuz etkiliyor. Fakat ben piyasanın yine de bir denge tutturacağını düşünüyorum. Ki son bir haftada panik havasının da yatışmasıyla satışlarda hareketlenme başladığını gözlemliyorum.
DÖVİZ VE PETROLDEKİ ARTIŞ DURMAZSA DEVLET DESTEĞİ ŞART
Everest Yayınları'ndan Ömer Kımıl:
Yayınevimiz artan kargo ücretlerini diğer masraflar gibi maalesef biraz yüksek buldu. Yurtiçi Kargo ve Sürat Kargo firmaları ile çalışıyoruz. Şu an en ucuz paketi 15 liradan gönderiyoruz, internet paketleri 15-25 TL arasında değişiyor. Fakat bizim kitabevlerine de gönderilerimiz oluyor, ki büyük koliler 50 lirayı buluyor. Sübvansiyon desteğinin gerçekleşeceğini düşünmüyoruz. Döviz ve petrol fiyatlarındaki artışlar olduğu müddetçe bu krizi hafifletmenin devlet desteği dışında bir çözümü görünmüyor. Aksi bir durumda küçük çaplı birçok yayınevinin kapanacağını düşünüyoruz.
FACEBOOK YORUMLAR