Kültürü yaşat ki devlet yaşasın!

Kültürü yaşat ki devlet yaşasın!

Dünyanın başına musallat edilen virüs salgını yalnız ekonomiyi değil kültürel hayatı, eğitimi, gazeteciliği de derinden etkiliyor. Ne zamana kadar devam edeceği kestirilemeyen virüs salgınında kültürel hayatın neredeyse durma noktasına geldiğini görüp üzülmemek mümkün değil.
Kültür-sanatın amiral gemisi dergi ve kitap yayıncılığı bir süredir nefes almakta zorlanıyor. Daha ne kadar devam edeceği de meçhul! Bazı dergi ve yayınevleri kapandı. Bazıları e-dergiye dönüştü bazıları da can çekişiyor.
Özgün üretimin, düşüncenin aktarılabilmesinin en güzel aracı olan yazılı basın-yayın araçları, yerel basının ve dergilerin desteklenmesi gerektiğini ortaya koyuyor. Kültür ve Turizm Bakanlığının dergi ve yazılı basını desteklemek adına neler yapabileceğini, yapması gerektiği konusunda kafa yorması elzem görünüyor.
Kargo ücretlerine yapılan zamlar edebiyat ve sanat dergiciliğini bitirme noktasına getirdi.
Görüştüğümüz birçok dergi yetkilisinin ortak sıkıntısının 2021’den itibaren dağıtım ücretlerinin 16 TL’ye çıkacak olması!
Genelde yayıncılık sektörünü özelde ise kültür-edebiyat-sanat dergilerini zor günler bekliyor. Dijitalleşmenin ve sanal yayıncılığın hızla yaygınlaştığı çağımızda basılı edebiyat dergileri ayakta kalmaya çalışıyor. Az sayıdaki abone desteği ve sınırlı sayıdaki satış noktalarından elde edilen gelir, dergilerin basım, mizanpaj giderlerini karşılamaya yetmezken, son dönemlerde artan gönderi bedelleri de edebiyat dergilerini iyice çıkmaza itiyor.
Dergileri 2021’de kargolarını 16 TL’ye gönderecek!
Görüştüğümüz birçok edebiyat-sanat dergisinin yayın yönetmenlerine göre ülkemizde kültür sanat faaliyetlerinin taşıyıcı kolonlarından olan edebiyat-sanat dergilerinin kargo ücretleri artmadan önce de birçok zorlukla boğuştuğunu ancak sön dönemde artan gönderi ücretleri sebebiyle işin daha da çıkmaza girdiğini söylenmektedir.
Yayın yetkilileri:  “Devletimizin kurumu olan kargo ile abonelerimize 5 TL ile dergi gönderebiliyorduk. Şimdi 15 TL’ye sattığımız dergi için bizden 16 TL kargo ücreti talep ediliyor. Özel kargo şirketleri belli şartlarda indirim sağlasalar da aylık, iki aylık, üç aylık periyotlarla çıkan edebiyat-sanat dergilerinin  talep edilen sayılara ulaşması mümkün görünmüyor. 
Bin, iki bin gibi her dönem kargo ile dergi göndereceksiniz de belirli oranda indirim alabileceksiniz. Bu pek mümkün görünmüyor. Kaldı ki, 2021 için kargo gönderi ücretlerinin de artacağı ortada. Bu süreçte edebiyat dergilerine, en azından büyük sermayeye dayanmayan, banka destekli olmayan edebiyat dergilerine; kamu yararı gözetme zorunluluğu bulunan devletimizin ulaştırma alanında faaliyet gösteren kurumundan destek bekliyoruz” şeklinde düşüncelerini ifade ediyor.
2018’deki kur artışından olumsuz etkilenen yayıncılık sektörü aylık, iki aylık ya da mevsimlik yayın yapan edebiyat dergilerinin de olumsuz etkilediği ortada. Özellikle magazin, eğlence, aktüalite gibi popüler alanda yayın yapan dergilerin aksine taşrada yayın hayatına devam etmeye çalışan edebiyat- sanat dergilerinin sponsor ve reklam desteği gibi gelir kaynaklarından da yoksun oldukları bilinmektedir. Buna rağmen dolgun ve kaliteli içerikleriyle birçok edebiyat dergisi kültür sanat dünyamıza katkı sunmaya devam ediyor. Ancak son dönemlerde artan kağıt ve gönderi maliyetleriyle baş etmeleri zor görünüyor.
Dergi yayın ve dağıtımını rahatlatmak amacıyla devletin ulaştırma sektöründe faaliyet gösteren kurumundan destek bekleniyor.
Görüştüğüm pek çok yayıncı ve yazarın ortak görüşü kitap, dergi yayıncılığının Mart 2020 tarihinden itibaren durma noktasına geldiği şeklinde. Kâğıt fiyatlarına yapılan zamlar, okuyucuya direk ulaşamama, fuarların yapılamaması, Kültür ve Turizm Bakanlığının desteğinin yok denecek kadar az olması, PTT kitap ve dergi gönderim ücretlerine yapılan aşırı zamlar yayıncılığı özellikle dergi yayıncılığını direk etkileyen sıkıntıların başında geliyor.
Edebiyat dergiciliği zor ve meşakkatli bir alan. Hem ekonomik olarak hem de sürekliliğini sağlamak bir hayli zor. Ocak 2021'den itibaren posta masrafları da bir hayli artacak görünüyor. Bu durum edebiyat ve kültür hayatını zor duruma düşürecektir. Ancak inanıyoruz ki bir çözüm yolu bulunacaktır. Kültür ve Turizm Bakanlığı onaylı dergilerin gönderiminin posta yoluyla ücretsiz olabilir diyerek inancımızı koruduğumuzu ifade edelim.