2023 MANİSASINI İNŞA ETMEK: GELECEĞİNİ ARAYAN ŞEHİR Gelecek bir tasarım projesidir. Geleceğini tasarlayan devlet, parti, şehir, şirket ve insanların yapması gereken en önemli çalışma stratejik alanlarda ve geleceğe yönelik çalışmalarını hızlandırmak olmalıdır. Şeyh Edebali’nin Osman Bey’e yorumladığı ve Cihan İmparatorluğu müjdesi bir anlamda gelecek tasarımdır. Hayallerimiz kadar yaşar ve geleceği öyle planlarız. Gelecek tasarımı konusunda Amerika en ileri ülkelerden birisidir. Amerika’da ülke ve şehirlerin geleceği adına yüzlerce Think Thank veya Future Design denilen kurumlar vardır. Türkiye’de son yıllarda önemi anlaşılan “gelecek tasarımı” kuruluşlarından birisi son günlerde Manisa’da önemli bir çalışma sürdürüyor. 20.12.2009 tarihinde yapılan ‘2023 yılı Manisa Platformu' toplantısından bahsediyorum. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafından gerçekleştirilen örnek proje… Peki, bu vakıf kime ait: Rifat Hisarcıklıoğlu, Güven Sak, Nejat Koçer, Bülent Koşmaz gibi isimler dikkat çekici. Başlık ve reklâm çok dikkat çekici ama gelin görün ki projeyi hazırlayanlardan bazılarının Manisa’yı tanımaması yadırganacak nitelikte! Toplantıya katılanlara sorarsanız ‘tanımıyor’ derken ne demeye çalıştığımı daha iyi anlayacaksınız. Elbette önem arz eden bir toplantı yapıldı Manisa’da. Hakkını yememek gerek konferansı düzenleyenlerin. Tebrik etmeyi de unutmayalım. Söz konusu Vakfın yürüttüğü Manisa’nın geleceğine dair projesi elbette umut verici niteliktedir. Ancak gönül isterdi ki Manisa’nın gerçek sorunlarını bilen bir dernek, bir vakıf veya kurumlar da bu tür çalışmalar yapabilsin! Çözüm üretme noktasında sözü olan her kesimin elini taşın altına koyması gerekmekte şehir adına. Ancak ‘2023 yılı Manisa Platformu' çalışması biraz aceleye getirilmiş gibi göründü bize. Manisa’yı tanımayan insanların sundukları “gelecek tasarımı” paket fikirlerden ibaret kalmaz umarım! Üstelik ortaya konan düşünceleri kimin ve hangi iktidarın uygulayacağı da meçhul! 2023 yılında Manisa’nın alacağı şekil her vatandaşı ilgilendiren önemli bir başlık. Çevreden sanata, mimariye, yeşil alanından eğitime, otoparkından modern kent insanına… Her alanda yapılacak çalışmalar bütünü olacak 2023 yılı Manisa’sı. Bir şehri ayakta tutan ruh o şehrin aynı zamanda hafızasıdır. Bir şehrin hafızası insanlarının vizyonu ile doğru orantılıdır. Şehir adına gelecekte mutlu nesiller isteniyorsa eğer hafızanın canlı tutulması ve bu alanda daha nice çalışmalar yapılması gerek diye düşünüyoruz. Birçok şehrin yapamadığı yaptığı için Manisa adına önemli bir kazançtır "Manisa 2023 Vizyonu Arama Konferansı." "Kentleşme-yönetim", "sosyal-kültürel", "sanayi-ticaret-enerji", "turizm-tarih", "sağlık", "eğitim-üniversite", "çevre-su", "su-tarım" ve "vizyon" konularında çalışan gruplar kentin bu alanlarındaki sorunlarını, çözüm yollarını ve uygulanabilecek projelerini ortaya koydular toplantıda. Manisa Ticaret ve Sanayi Odası'nın öncülüğünde Manisa Valililiği, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) , CBÜ, Manisa Belediyesi ve Manisa İl Özel İdare'den oluşan 2023 Platformunun ortak çalışmaları sonucu ortaya konan proje önümüzdeki dönemde Manisa’ya ışık tutması temennilerinin yüksek sesle dile getirilmesine vesile oldu. Bizce konferansın mantığı "ortak akıl yaratmayı amaçlayan katılımlı bir planlama metodolojisi" olarak nitelendirilebillir. Bu tür konferansların amacı da "normal olarak direkt ilişkide bulunmayan kişileri bir araya getirip, onları katılımlı bir tasarım ve problem çözme süreci içine sokmak" şeklinde özetlenebilir. Konferansın çağrı metninde de vurgulandığı gibi Manisa’nın zenginliği Manisalıya yaramamaktadır. "Yabancı ve yerel sermayeye ait büyük işletmelerin üretim tesislerine ev sahipliği yapmasına; verimli arazileriyle tarımsal ürün çeşitliliğini barındırmasına; yeraltı ve yerüstü zenginlikleri, lojistik avantajlar ve kültürel değerlere sahip olmasına rağmen Manisa sahip olduğu değerleri Manisa'da yaşayan ve çalışanların yaşam kalitesini artıracak tercihlere göre kullanamamaktadır. İlde nasıl bir sanayi, nasıl bir tarımsal üretim istendiği, buna yönelik altyapı ve işgücü ihtiyacı, işgücünün yeni becerilerle dönüşümü, rekabet gücünün artırılması, Manisa markasının geliştirilmesi, Manisa'nın zevkle yaşanılabilir, çalışılabilir ve ziyaret edilebilir bir yer haline getirilmesi ve benzeri konularda il aktörleri tarafından paylaşılmış bir vizyon ortaya konması gerekmektedir." Konferansın nihai olarak 2023 Manisa’sına vizyon geliştirme amacı güttüğünü de unutmamak gerekir. "Cumhuriyetimizin 100'üncü yılında nasıl bir Manisa istendiğinin belirlenmesi ve buna yönelik stratejik adımların tasarlanması için süreç kapsamında bir dizi arama konferansı ve çalışma grubu toplantıları gerçekleştirilecektir. Arama konferanslarında tartışılacak stratejik önceliklerin ilin potansiyeli ve fırsatları çerçevesinde belirlenebilmesi için süreç içinde bilimsel analiz çalışmaları da yapılacaktır" 2023 Yılında Manisa’yı nasıl görmek isteriz? Manisa’nı şu anki durumu hakkında yapılan değerlendirmeler hiç de iç açıcı değildir. İçinde yaşadığı şehre yatırım yapmayan ve sermayesini daha çok İzmir olmak üzere şehir dışına taşıyan “beyaz yakalıların” şehirlerine yönelik bu tavırlarının altında yatan bazı nedenler şöyle sıralanabilir: 1-Manisa sermayesinin yönü İzmir'e doğru. Manisa, İzmir'e doğru gelişiyor. İzmir'de 200 bin civarında Manisalı yaşıyor. 2-Eğitimli genç kesim iş aramak için İstanbul ve İzmir'e gidiyor. Hatta Manisa zeki ve yetenekli gençlerini İzmir, Balıkesir ve Aydın gibi illerdeki okullara kaptırıyor. Bu durum yüksek öğretimde Ankara, İstanbul gibi şehirlerle devam ediyor. 3-Şehir sanayi, ekonomik ve çevresel olarak büyürken yoksullaşma olgusu belirgin bir şekilde dikkat çekiyor. Mavi yakalılar Manisa'da ikamet ederken, “beyaz yakalılar” dışarıda oturmayı tercih ediyor. 4-Yıllılardır gerçekleştirilen projelerle sanayi gelişmiş durumda, ama Manisa sosyal yaşamını kaybetti, yirmi bin öğrenci var ama hiçbiri Manisa'da kalmak istemiyor. 5–2023 yılında Manisa ya bir amele kenti ya da refah kenti olacaktır. Manisa her geçen gün gecekondulaşan bir kent durumunda. Manisa aldığı kadar göç veriyor; ancak aldığı göçler niteliksiz, verdiği göçler ise niteliklidir. 6-Manisa’da yaşayan insanlar kendilerini Manisalı görmüyor. ‘Muhacir’, ‘Göçmen’,’Doğulu’ ifadeleri şehrin kültürüne yerleşmiş durumda. Bu durum sosyo-psikolojik yaralar açıyor şehir insanın benliğinde. 7-Üniversite ile şehir arasında derin uçurumlar var. Şehre artı değer ve vizyon katmayan bir üniversite söz konusu. Akademisyenlerin çoğu Manisa’ya aidiyet duymuyor. Bölgesel araştırmalara gereken önem verilmiyor. Kültürel doku çalışmalarının arkasında duruluyor, destek verilmiyor. Yıllardır www.manisaplatformu.com adında bir web sitesi ve dernek düşünmüş ancak bir türlü hayata geçirememiştik.Amacımız Manisalıları buluşturmak ve Manisa adına değer üreten insanların birikimlerinden faydalanmaktı. Manisa adına siyasi sosyal ve ekonomik olarak lobi oluşturarak Manisa’ya yapılacak her türlü katkıyı alkışlamaktı. Manisa’nın Manisalının gelecekteki hayat koşullarının yükseltilmesi ve daha yaşanır bir şehir olabilmesi için her yurttaşın, her Manisalının eteğindeki taşları dökmesi ve bu şehre borcunu ödemesi gerekir. Bunun için insanların öncelikle şehre aidiyet duymaları ve ekmek yedikleri, havasını teneffüs ettikleri şehri hissetmeleri gerekir! Manisa’nın 2023 öncesi alması gereken uzun bir yolu var. Tespit edebildiğimiz kadarı ile 2023 öncesi Manisa’nın aciliyet duyduğu sorunlar ana başlıklarıyla şunlardan oluşmaktadır: Mimari, çevre, su, tarım, kentleşme, sanayi, ticaret, enerji, turizm, sağlık, yönetim, eğitim, üniversite, sağlık, tarih, kültürel doku, yeşil alan, spor alanları, altyapı-üstyapı, sanat… vizyon ve danışmanlık alanlarında 2023 yılı Manisa’sını kurmak hepimizin boynun borcudur. 2023 yılında geleceğin insanına modern ve sorunlarından arındırılmış bir modern kent düşünmek insana heyecan veriyor. Cumhuriyetin 100. Yılında örnek bir Manisa görmeyi kim istemez ki!