Türkiye Selçuklu Devleti’ne dair çalışmalar içinde literatürün nümismatiğe bakan yönü geri planda kalmıştır. Hâlbuki nümismatik bilimi tarihe gerçekçi kanıtlar sunması açısından birincil derece öneme sahiptir. Yazılı kaynaklarda yer alan verilerin doğrulanması için sikkelerde geçen sembol, yazı, ağırlık ve tarihlerin iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Genel olarak bakıldığında sikkelerde ok atan atlı süvari, aslan-güneş tasviri, son devre ait bir adet çift başlı kartal sembolü, Bizans etkisindeki tasarımlar ve İslami yazı stilleri bulunmaktadır. Bu listeli içerikte öne çıkan 10 Türkiye Selçuklu sikkesi tanıtılacaktır.
Not; Sikkeler bileşenlerine göre farklı isimlendirilmektedirler. Değer bakımından en kıymetli olanından değersizine bir dizi yapılacak olunursa; Dinar (altın), dirhem (gümüş), fels (bakır) olarak sıralanır.
I. Gıyaseddin Keyhüsrev’e ait Bizans etkisi taşıyan darp yeri olmayan fels (1192)
Rükneddin Süleyman Şah’a ait Kayseri darplı dirhem (1199)
Ermeni kralı Hetum ile I. Alaaddin Keykubad’ın atlı süvari figürlü, Sis darplı dirhem (1226-27)
II. Gıyaseddin Keyhüsrev’e ait Konya darplı dinar (1237)
Ermeni kralı Hetum ile II. Gıyaseddin Keyhüsrev’in Sis darplı ortak dirhem (1239)
II. Gıyaseddin Keyhüsrev’e ait Sivas darplı aslan-güneş tasvirli dirhem (1242)
II. İzzeddin Keykavus’un ikinci saltanat devrine ait Sivas darplı dinar (1258)
II. Kılıç Arslan’a ait Konya darplı dirhem (1189)
Üç kardeş dönemine ait (II. İzzeddin Keykavus, IV. Rükneddin Kılıç Arslan, II. Gıyaseddin Keyhüsrev) Konya darplı dirhem (1256)
II. Mesud’a ait çift başlı, darp yeri ve tarihi bilinmeyen fels.
KAYNAKLAR
The David Collection (https://www.davidmus.dk/en/collections/islamic/dynasties/seljuks-of-rum/coins )
Kamil Eron ve Gültekin Teoman, “II.Mesud’a ait beş adet sikke” Anadolu Nümizmatik Bülteni, Sayı 1, 2007.
Erkan Göksu. “Çift Başlı Kartal ve Selçuklular” Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Dergisi, Sayı 5, 2016.
Gündegül Parlar, Orta Çağ Figürlü Sikkelerin Taşıdığı Anlamlara Bir Bakış, TÜBA-KED, Sayı 13, 2015.
Bu yazı ilk Anadolu Tarih sitesinde yayınlanmıştır. Link;
https://anadolutarih.com/turkiye-selcuklu-devletine-ait-10-sikke/
FACEBOOK YORUMLAR