Tekâmül ve Gelişme

Tekâmül ve Gelişme
     Tekâmül demek, manevi gelişmemize imkânlar açıp, içimize çökmüş olan tortuları kazıyarak atmak, boş kalan yerini, bizi yükseltecek becerileri faaliyet sahamızın içine almaktır. Hayat, herkesi, her şeyi saymak ve dost olmak suretiyle yaşanır. Marifet iyiliğe kanmamaktır, kanmadığı için de iyiliğini azımsamamak gerekir. Saadet sevinç demek değildir. Sevinç, yaratıcı faaliyetlerden fışkırır ve anlayamadığımız bir düğüm gibi daima ıstırapla tamam hale gelir. “ Her büyük gayretin içinde ıstırap vardır.” Çünkü gayret insanın kendi hudutlarının üstüne çıkınca, bu kuvvet kabiliyetlerden öteye geçer. S.193-94*  Bazı insanlar etrafını mesut etmekte zevk ve haz duyarlar. Bu davranış onların yaradılışının zenginliğidir.
     Eğer beşikle mezar arasındaki hayatta ömrümüzün muhasebe ve kontrolünü yaparak, olumsuz hallerimizi satıp, uygun haller kazanamayacak olsaydık, bu dünyaya gelmeye, peygamberlerin ve öğreticilerin zuhuruna lüzum kalmazdı. Huy dediğimiz o, hem rahmani hem şeytani vasıflarımızı eleyelim, muhasebesini yapalım sonrası kolay. Kamil insana lazım olan, ekşi surat, aksilik, kavga gürültü değil, muhabbet, dostluk ve şefkattir.* s.216*
     İnsanoğlu hangi meslekte olursa olsun nefsinin dizginlerini sıkı sıkı tutmadıkça, ruhi ve manevi dünyasının dışına çıkamaz. Onun için bu tehlikeler politikacıda makam, tüccarda para hırsı, âlimde ilim ihtirası, sanatkârda sanat aşkı, hatta aşırı evlat sevgisi dahi ruhani zevki ile arasına girip prensiplerini gölgeler ve hatta unutturabilir. Şu halde dava, herhangi bir meslekte bulunmakta değil o mesleği şehvet haline sokmayıp, “ hiç ölmeyecekmiş gibi dünya için, hemen ölçekmişçesine ukba için” çalışma hudutlarını tayin etmesindedir. S.239*
      Osmanlı’da yazılan ” Ulviyet-i Efkâr ve Kemâlât-ı İnsâniye isimli ders Kitabında* yer alan metinler konu açısından ele alındığında, en fazla vatanseverlik (5), adalet (5), kahramanlık (3), dostluk (3) ve vicdan (2) konularının ele alındığı görülmektedir.** Bu vaziyet, bu değerlerin kıymetini açıkça ifade eder.
     Velhasıl kendine ve etrafına zarara verebilecek dikenlerini ve olumsuz hallerini, törpüleyip ve yok edip, insanlara faydalı olacak olgunluğa ulaşmak, yaradılışın en mühim maksatlarındandır.
Celil Altınbilek
20.12.2022
**Hüseyin Özçakmak. Ulviyet-i Efkâr ve Kemâlât-ı İnsâniye Kitabının İncelenmesi .Tod Ekim 2019
*Samiha Ayverdi Mektuplar12. İst.2022